TRE Trauma en spanningreducerende oefeningen – David Berceli

Indrukwekkend dat David Berceli door zijn waarneming, 

logisch denken, medische kennis én nieuwsgierigheid geslaagd is om TRE, een praktische methode van spanning- en traumaverwerking, te ontwikkelen. En vooral: zo simpel. Ogenschijnlijk simpel natuurlijk. Inmiddels weet ik wat er allemaal achter schuilgaat. Maar toch, het werkt, is voor iedereen te doen en te leren en kan worden ingezet als zelfhulpmethode. Dat is echt fantastisch.

David Berceli is de grondlegger van TRE, Tension and Trauma Releasing Exercises, waarmee hij duizenden mensen in ramp- en oorlogsgebieden naar een vitaler leven heeft gebracht. Berceli beschrijft in dit boek wat trauma is, hoe het zich ontwikkelt, wat het doet fysiologisch, neurologisch en psychologisch. Ik beperk me hier tot een paar aspecten rond trauma die ik interessant vind.

Fantasie als destructieve kracht

Zo gaat Berceli in op verschillende soorten trauma’s en beschrijft dat mensen die meeleven met getraumatiseerde naasten soms nog meer getraumatiseerd raken dan de slachtoffers zelf. De reden is dat zij niet zoals de slachtoffers de fysieke gewaarwordingen in hun lichaam hebben gevoeld dat ze de situatie overleefd hebben. De fantasie is een krachtig denkproces, maar kan ook een gevaarlijke en destructieve kracht zijn als hij niet in verbinding staat met de reële ervaringen van het lichaam.

Als vechten of vluchten geen zin meer heeft

Een fantastisch mechanisme om je te beschermen zijn de lichaamseigen opioïden. Het lichaam stopt met adrenaline pompen als vechten of vluchten geen zin meer heeft en schakelt over op opioïden zodat je de pijn niet meer voelt. Dit kan ook de verkeerde kant opgaan als de verdoving blijft voortduren om ons lichaam gevoelloos te maken voor psycho-emotionele pijn. Als het lichaam niet voldoende fysieke prikkels krijgt, creëert het brein zijn eigen stimuli en worden fantasieën tot realiteit gemaakt. De natuurlijke drang om te overleven kan worden overheerst door beangstigende voorstellingen van het brein. De toename van zelfmoordgedachten, zo legt Berceli uit, kan direct in verband staan met de afname van fysieke gewaarwordingen en vice versa. Berceli beschrijft dat cliënten na intens lichaamswerk zich weer kunnen verbinden met hun lichaam en met anderen.

Neem je onderbuik serieus

Het lichaam helpt dus op allerlei manieren om te overleven én ook om ons te waarschuwen voor gevaar via het bekende onderbuikgevoel. Helaas is het denken vaak de baas en nemen we het buikgevoel onterecht vaak niet serieus. Het buikbrein is een zenuwknoop in de onderbuik die direct verbonden is met het autonome zenuwstelsel, schrijft Berceli. Deze zenuwbundel bevat meer sympathicuszenuwen dan enig ander deel van het lichaam. Als we in gevaar zijn geeft het lichaam de prioriteit aan het buikbrein boven de grote hersenen. Dat is de reden dat mensen een gevaar vaak voelen aankomen, nog voordat we het weten. Het buikbrein voelt dat er iets mis is en stuurt signalen naar de neocortex om op zijn hoede te zijn. Interessant te weten: het buikbrein kan overleven zonder de grote hersenen, maar de grote hersenen kunnen niet overleven zonder het buikbrein.

Belang van loslaten

Stress ontstaat als je de realiteit niet accepteert. Dat geldt voor het heden én voor het verleden. Als je vasthoudt aan onrecht dat je is aangedaan, blijf je lijden en dezelfde emotionele pijn bij herhaling ervaren. Loslaten is nodig om verder te kunnen in het leven. David Berceli zegt het mooi: ‘Loslaten betekent niet het verleden vergeten of vergeven, het gaat erom dat we de energie van het verleden loslaten, onszelf zodoende ons leven in het heden teruggeven en de weg naar een nieuwe toekomst vrijmaken.’

Het brein wil opruimen

Het mooie is dat dat het vermogen om los te laten in onze genen zit, zodat we een proces kunnen afsluiten en iets nieuws beginnen, als deel van ons nooit eindigende evolutieproces. Een van de wonderen van het brein is dat het tijdens verschillende ontwikkelingsfasen zich automatisch probeert te ontdoen van alle onverwerkte herinneringen. Het brein probeert zich te bevrijden van onnodige bagage zodat het zich kan voorbereiden op nieuwe stimuli in de volgende ontwikkelfase.

‘Misschien zijn trauma’s de methode van het universum om de mensheid te helpen zich verder te ontwikkelen tot een wijzere en compassievollere soort.’ 

Niet genezen trauma’s kunnen leiden tot twee soorten gedrag. Mensen worden bitter, vijandig en kwaad waarbij onderdrukte woede en pijn worden omgezet in een star, dogmatisch geloof. Of mensen geloven helemaal nergens meer in. Wie een trauma te boven is gekomen, leeft vaak intenser met meer waardering voor de rijkdom van het leven. De innerlijke ontwikkeling van mededogen, zorg en gevoeligheid voor de menselijke pijn kan groeien na herstel van de eigen pijnlijke levenservaringen.

Diepere wijsheid

Omdat een traumatische ervaring zo ver buiten onze normale levensbeschouwing staat, kan het verwerkingsproces ons ook ver voorbij onze levensbeschouwing voeren en een heel nieuw perspectief openen op het universum en onze plaats daarin. De mogelijkheid bestaat dat we een diepere wijsheid vinden, die we anders nooit hadden durven onderzoeken. Peter Levine zegt: ‘Iemand die met succes een traumatische ervaring heeft verwerkt, is innerlijk veranderd en voelt geen behoefte meer aan wraak. Schaamte en verwijten lossen op in de krachtige ervaring van vernieuwing en zelfacceptatie’. Misschien, besluit Berceli, zijn trauma’s de methode van het universum om de mensheid te helpen zich verder te ontwikkelen tot een wijzere en compassievollere soort.

Trauma en Tension Releasing Excersises (TRE)

De lezer die zelf de werking van TRE wil ervaren wordt op zijn wenken bediend. Achter in het boek staan de zeve  TRE oefeningen beschreven. Berceli heeft TRE ontwikkeld als een zelfhulpmethode voor mensen die geen coach of therapeut in de buurt hebben of kunnen betalen. Bovendien is het lichaam perfect in staat zelf de opgebouwde spanning weer af te voeren. Desondanks waarschuwt hij toch: ga je met TRE aan de slag, doe het dan toch het liefst drie tot vijf keer onder begeleiding van een gecertificeerd TRE practioner. Zonder begeleiding bestaat onder meer de kans van overactivering, waardoor het gewenste resultaat uit blijft. In Nederland zijn er inmiddels meer dan 100 practioners, dus er is er vast wel één bij jou in de buurt. En je bent natuurlijk ook altijd welkom bij één van mijn TRE-workshops.

Nanette Hagedoorn

Titel: TRE, Trauma- en spanningsreducerende oefeningen 
Auteur: David Berceli
Uitgeverij: Elikser B.V. Uitgeverij
ISBN: 9789089544476
Taal: Nederlands
Uitvoering: Paperback
Aantal pagina’s: 130
Verschijningsdatum: 2010

Lees ook:

Wat je zoekt, zoekt jou

Het is de titel van het nieuwe boek van Kader Abdollah over Rumi. Wat je zoekt, zoekt jou.....Ik voel me direct aangesproken. Ik wil wel gezocht...

Lees meer

TRE workshops najaar 2023

Druk-druk-druk? Blijf je maar piekeren en doorhollen? Stap uit die vicieuze cirkel en ontdek in een TRE-workshop hoe je op een eenvoudige manier je lijf weer kunt ontspannen. Waardoor de energie terugkomt, je meer plezier ervaart en makkelijker je eigen grenzen bewaakt.

TRE staat voor trauma & tension releasing exercises en is een wereldwijd gebruikte methode om jouw eigen herstelmechanisme weer te activeren. Doe je TRE, dan schudt de spanning letterlijk van je af. Je herstelt je vitaliteit, voelt weer verbinding met je lichaam en herkent stress signalen eerder in het dagelijks leven. Gun jezelf die reset en doe mee op 22 september of check hier de andere data.